اگر با پمپها و مشخصات آنها آشنایی داشته باشید، به طور قطع با راندمان پمپ نیز آشنایی دارید. در پاسخ به سوال راندمان پمپ چگونه است؟ لازم است بدانید که به صورت کلی راندمان پمپ از جمله جزئیات بسیار مهم در کارکرد پمپ آب میباشد که در زمان خرید پمپ، توجه به آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. در نظر گرفتن راندمان پمپ و یا بازده پمپ برای انتخاب این وسیله بسیار مهم است، به دلیل آنکه میتوان از هدر رفت انرژی با انتخاب یک پمپ مناسب جلوگیری کرد.

بررسی چیستی راندمان پمپ
راندمان پمپ چیست؟
پیش از آنکه به بررسی راندمان پمپ چگونه است؟ بپردازیم، باید تعریفی از راندمان پمپ را خدمت شما عزیزان ارائه دهیم که با این جزئیات از کارکرد پمپ بیشتر آشنا شوید. به صورت کلی باید اشاره داشت که راندمان پمپ به عناوین مختلفی از جمله عناوین زیر شناخته میشود:
- راندمان کوپلینگ
- بازده کلی پمپ
اگر بخواهیم تعریف کلیتری را از راندمان پمپ خدمت شما عزیزان ارائه دهیم، باید اشاره نماییم که راندمان پمپ از ضرب راندمان مکانیکی و راندمان داخلی به وجود میآید. از جمله نکات بسیار مهمی که در خصوص راندمان پمپ باید بدانید، به صورت زیر است:
شرکتهای سازنده پمپ، منحنی راندمانی را به همراه پمپ خود ارائه میدهند تا بدین وسیله تغییرات پمپ از نقطه شروع تا انتهای نقطه عملکرد را نشان دهد. راندمان پمپ در منحنی هد و دبی در یک محدوده مشخص و معین به حداکثر میزان خود خواهد رسید که به آن نقطه بهینه راندمان یا BEP اطلاق میگردد. نقطه بهینه راندمان پمپ برای انتخاب پمپها یک شرط اساسی است و اهمیت بسزایی در انتخاب پمپ دارد. پمپها مانند الکترو موتورهای سه فاز موتوژن در نقاط مختلفی از آبدهی و ارتفاع قابلیت فعالیت دارند. پمپها در نقطه عملکرد بهینه از دبی و هد پمپ مناسب برخوردار میباشند که توان الکتروموتور، راندمان و مقدار ارتفاع مکش مثبت خالص را در بر خواهد گرفت. نقطه عملکرد بهینه از تقاطع بین منحنی سیستم و منحنی عملکرد به وجود میآید.
تأثیر خواص سیال بر عملکرد و راندمان پمپ
یکی از عوامل بسیار مهمی که بر راندمان پمپ تاثیر می گذارد ویژگی های فیزیکی سیال پمپاژ شونده است. هر سیال از خواص خاصی برخوردار است و در درون پمپ رفتار متفاوتی را از خود نشان می دهد. این تفاوت ها می توانند بر کارایی سیستم و توان مصرفی تاثیر بسزایی داشته باشند. برای اینکه بتوانید پمپ مناسبی را انتخاب کرده و فرآیند پمپاژ را بهینه سازی کنید باید به درک درستی از این خواص و تاثیرات آنها برسید. خواص کلیدی سیال مانند چگالی، دما و ویسکوزیته از مواردی هستند که نقش تعیین کننده ای را در راندمان پمپ ایفا می کنند.
انواع مختلف راندمان پمپ
در خصوص سوال شما عزیزان یعنی راندمان پمپ چگونه است؟ باید به بررسی انواع مختلف راندمان پمپ نیز پرداخت.
نکته حائز اهمیت این است که راندمان پمپ به عوامل بسیار مختلفی بستگی دارد که از آنها میتوان به دقت به کار رفته در ساخت پمپ، وضعیت مکانیکی اجزاء آن، نوع پمپ و بالانس پمپ و … اشاره داشت. راندمان پمپ یا بازده پمپ انواع و اقسام مختلفی دارد که در ادامه به آن ها اشاره میکنیم:
- راندمان یا بازده حجمی: راندمان یا بازده حجمی به میزان نشتی و یا عملکرد پرت یک پمپ اطلاق میگردد و فرمول کلی آن برابر است با میزان تعریف شده تئوری پمپ تقسیم بر میزان دبی واقعی پمپ.
- راندمان یا بازده مکانیکی: راندمان مکانیکی میتواند موارد مختلفی را در یک پمپ نشان دهد. به صورت کلی راندمان مکانیکی نشان دهنده میزان اتلاف انرژی در اثر عوامل بسیار مختلفی مانند اصطکاک، درگیری، اغتشاش در سیال و غیره است.
- راندمان یا بازده کلی: راندمان کلی یک پمپ مشخص کننده کل اتلاف انرژی در یک پمپ میباشد و برابر است با حاصل ضرب بازده مکانیکی در بازده حجمی.
تعویض به موقع پروانههای فرسوده، احیای راندمان پمپ
زمانی که پروانه پمپ آسیب می بیند یا فرسوده می شود این قابلیت را ندارد که سیال را به درستی هدایت کند. این قطعه وظیفه ایجاد فشار و جریان را در پمپ بر عهده دارد و احتمال سایش و خوردگی آن بالا است. پره ها به مرور زمان بر اثر ذرات جامد موجود در سیال فرسوده می شوند و شکل هندسی آنها نیز دستخوش تغییراتی خواهد شد. این تغییرات باعث می شوند که عملکرد هیدرولیکی پروانه دچار اختلال شده و نتواند انرژی مکانیکی را به انرژی فشار به خوبی تبدیل کند. این امر موجب می شود که پمپ برای اینکه بتواند دبی و هد مورد نیاز خود را تامین کند نیاز به کار با توان بیشتری داشته باشد. این مسئله به طور مستقیم می تواند راندمان پمپ را کاهش دهد.
تعویض به موقع پروانه های فرسوده شده تاثیر شایانی در بهبود عملکرد و راندمان پمپ دارد. در واقع استفاده از یک پروانه جدید می تواند عملکرد پمپ را به حالت اولیه برگرداند. حتما پروانه پمپ را به صورت منظم بررسی کنید و اگر هر گونه علائم فرسودگی را مشاهده کردید اقدام به تعویض آن نمایید.

بررسی انواع راندمان پمپ
راندمان پمپها به چه عواملی بستگی دارد؟
این سوال نیز ممکن است مانند سوال راندمان پمپ چگونه است؟ برای شما عزیزان به وجود بیاید. به صورت کلی همان گونه که در بخشهای قبل نیز اشاره کردهایم، راندمان پمپ به یک سری عوامل مختلف بستگی خواهد داشت و دانستن این عوامل میتواند در انتخاب پمپ مناسب به شما کمک کند.
نکته حائز اهمیت این است که راندمان پمپ در کشورهای مختلف بسیار متفاوت بوده و کشورها بر اساس موارد بسیار خاصی مانند شرایط آب و هوایی، تکنولوژی، نحوه استفاده و … میزان یا مقدار راندمان پمپها را در آن منطقه یا محدوده محاسبه میکنند. شایان ذکر است، از جمله عواملی که راندمان پمپ به آن وابسته است، به صورت زیر میباشد:
- نگهداری نامناسب و تعمیرات نادرست پمپ
- استفاده از سیستم لوله کشی نامناسب
- بهره گیری از پمپها با ظرفیتی بالاتر از ظرفیت مورد نیاز و …
ممکن است این سوال نیز برای شما عزیزان به وجود بیاید که راندمان پمپها در ایران چقدر است؟! برای پاسخ به این سوال باید اشاره داشت که راندمان پمپ در ایران حدود ۴۰ درصد میباشد و همچنین متاسفانه حدود ۱۰ درصد از سیستمهای پمپاژ، راندمانی کمتر از ۱۰ درصد دارند.
افزایش راندمان پمپ با استفاده از اصلاح پروانه
در بسیاری از موارد ممکن است بنا به دلایل مختلفی به افزایش راندمان پمپ نیاز باشد. در واقع یکی از روشهای مناسب و در عین حال مقرون به صرفه برای افزایش راندمان پمپ، اصلاح پروانه است. برای رسیدن به این هدف میتوان از تراش دادن پروانه نیز استفاده کرد. تراش دادن پروانه به لحاظ هزینهای و مصرف کم، مناسبتر از دریچه گاز برای افزایش راندمان پمپ است! به دلیل آنکه با تراشیدن پروانه، فاصله میان پروانه و پوشش بزرگتر خواهد شد و این موضوع راندمان و مصرف کمتری نسبت به پروانه کامل خواهد داشت.
افزایش راندمان پمپ با نگهداری مناسب و سرویس به موقع
ممکن است این سوال برای شما عزیزان به وجود بیاید که افزایش راندمان پمپ چگونه است؟ یکی دیگر از روشهای بسیار مناسب برای افزایش راندمان پمپ نگهداری مناسب و سرویس به موقع میباشد. شایان ذکر است که سرویس به موقع پمپ و همچنین نگهداری مناسب از این دستگاه سبب میشود تا مصرف انرژی نیز به طرز چشم گیری کاهش بیابد. به همین دلیل است که تعمیر و نگهداری از پمپ از اهمیت بسزایی برخوردار است. به صورت کلی نگهداری مناسب و بهینه پمپ مانند جایگزین کردن حلقههای سایشی که دچار فرسایش و خرابی شده است، بسیار مهم خواهد بود. به دلیل آنکه افزایش باز شدن حلقه سایش سبب افزایش مقدار نشت خواهد شد و به همین ترتیب نیاز به قدرت پمپ برای تولید جریان مشابه نیز قاعدتا افزایش مییابد.
جلوگیری از نشتی برای افزایش راندمان پمپ
یکی از عواملی که می تواند باعث کاهش شدید راندمان پمپ شود نشتی است. دلیل این موضوع این است که قسمتی از سیال پمپاژ شده به جای اینکه به مقصد برسد به بیرون نشت پیدا میکند. نشتیهای خارجی مثل نشت از آببندی شفت باعث هدر رفت سیال می شوند و پیامدهایی مانند ورود هوا به داخل پمپ را به دنبال خواهند داشت. نشتیهای داخلی نیز می توانند روی عملکرد پمپ تاثیر زیادی داشته باشند. به عنوان مثال فرسوده شدن حلقه های سایش موجب می شود که از ناحیه فشار بالا به ناحیه فشار پایین در درون پمپ سیال نشت کند. این نشتی از بیرون قابل مشاهده نیست اما می تواند افت شدید فشار خروجی و دبی را به همراه داشته باشد.

چگونگی افزایش راندمان پمپ
افزایش راندمان پمپ با استفاده از بوستر پمپ و منبع ذخیره
در خصوص پاسخ به سوال شما عزیزان یعنی افزایش راندمان پمپ چگونه است؟ باید بیان کرد که از جمله روشهای مناسب و کاربری برای افزایش راندمان پمپ، استفاده از بوستر پمپ و منبع ذخیره است. بنابراین خرید این دو قطعه به اندازه خرید پمپ از اهمیت بسزایی برخوردار میباشد. بوستر پمپ و منبع تغذیه از جمله لوازمی هستند که در افزایش راندمان پمپ آب تأثیر بسیار زیادی دارند. بنابراین لازم است در خرید آنها دقت کافی داشته باشید. از جمله نکات بسیار مهم و کاربردی که در این خصوص باید بدانید، به شرح زیر است:
بوستر پمپ در ساختمانهای مختلف میتواند فشار آب را افزایش دهد و همان گونه که از نامش مشخص است، در افزایش مقدار راندمان پمپ تاثیر گذار است.با استفاده از بوستر پمپ میزان انرژی به حداقل اندازه خود رسیده و با حداکثر بهره وری، آب با فشار کافی به طبقات بالاتر ساختمان ارسال میشود. بوستر پمپ آب از جمله انواع پمپ آب صنعتی به شمار میآید که این دسته از پمپها به عنوان یکی از پیشرفتهترین انواع پمپ آب در نظر میگیرند. (پمپهای صنعتی کار انتقال سیالات در غلظت و حجم بسیار بالا را بر عهده دارند) مراکز تجاری و صنعتی با توجه به نیازهای منحصر به فرد خود از مهمترین کاربران پمپهای صنعتی محسوب شده و صنعت ساختمان نیز همواره از مزیتهای اصلی بکارگیری این نوع پمپ آب، استفاده مینماید. منبع ذخیره نیز کاربردهای زیادی در افزایش راندمان پمپ آب دارد که از این کاربردها میتوان به ذخیره سازی آب برای مواقع ضروری، یکسانسازی فشار آب ورودی به پمپ آب و … اشاره داشت.
بررسی جریان سیال، بهترین راهکار برای ردیابی مشکلات پنهان در راندمان پمپ
بررسی جریان سیال می تواند به شما کمک کند که مشکلات پمپ را به بهترین شکل شناسایی کنید. جریان غیر طبیعی ممکن است بیانگر این باشد که انسداد یا آسیب داخلی در پمپ وجود دارد که می تواند تاثیر زیادی در کاهش راندمان آن داشته باشد. اگر در فیلترها و لولهها ذرات جامد و رسوبات وجود داشته باشند محدود شدن جریان ورودی به پمپ را در پی خواهند داشت. این وضعیت را با عنوان مکش ناکافی می شناسند و می تواند آسیب های مختلفی را در پمپ ایجاد کند. اگر بر فشار ورودی و خروجی پمپ به صورت منظم نظارت داشته باشید به موقع می توانید این مشکلات را شناسایی کنید. هر گونه افت ناگهانی در فشار ورودی و خروچی پمپ نشان دهنده این است که مشکلی در آن وجود دارد و در اسرع وقت باید برای رفع این مشکل اقدام کنید.
اگر فضای ورودی پمپ از حد انتظار کمتر باشد عموما بیانگر این است که در فیلتر یا خط مکش گرفتگی ایجاد شده است. اگر این مشکلات به موقع رفع نشوند نه تنها باعث کاهش راندمان پمپ می شوند بلکه ممکن است خرابی کامل آن را نیز به دنبال داشته باشند.
نگهداری و تعمیرات اصولی پمپ، کلید حفظ عملکرد و راندمان
برای اینکه راندمان پمپ در طولانی مدت تضمین شود به یک برنامه منظم نگهداری و تعمیرات نیاز است. پمپ های صنعتی و خانگی بخش های اصلی بسیاری از سیستم های خانگی و صنعتی هستند و به مراقبت مستمر نیاز دارند. اگر به این مسئله بی توجهی شود کارایی و راندمان پمپ کاهش پیدا کرده و مصرف انرژی آن افزایش خواهد یافت. این مشکلات باعث می شوند که خرابی های جدی در پمپ ایجاد شوند و هزینه های زیادی را روی دست شما بگذارند.
سخن پایانی ذر خصوص راندمان پمپ
در این مقاله سعی کردیم تا به سوال پر تکرار شما عزیزان یعنی راندمان پمپ چگونه است؟ پاسخ دهیم. شما عزیزان نیز میتوانید برای کسب اطلاعات بیشتر به وب سایت ما مراجعه کرده و با کارشناسان و مشاوران مجموعه ما در خصوص خرید، تعمیر و نگهداری انواع پمپ مشورت کنید.
سوالات متداول درباره راندمان پمپ
- چه لوازم جانبی در افزایش راندمان پمپ موثر است؟
 کلید اتوماتیک، پنج راهی، منبع تحت فشار و مانومتر و…
- مانومتر چیست؟
 مانومتر همان گیج فشار یا فشارسنج است و به عنوان نشانگر در این سیستم مورد استفاده قرار میگیرد. با استفاده از این وسیله میتوان در هر زمان مقدار فشار داخل سیستم لولهکشی آب را اندازهگیری کرد.
- منبع تحت فشار چیست؟
 منبع تحت فشار یا همان منبع دیافراگمی از دیگر متعلقاتی است که به افزایش راندمان پمپ آب کمک میکند. برای آن که بازده پمپ آب خود را بالا ببرید، لازم است منبع دیافراگمی مناسب را تهیه کنید.
 
	